Rehabilitasyon merkezi, ruhsal, bedensel, zihinsel problemler nedeniyle kaybedilen bazı fonksiyonların geri kazandırılması, bireyin hayatını idame ettirebileceği kadar bilgi ve eğitimin verilebilmesi, kendilerine yetebilecek düzeye getirilebilmesi amacıyla kurulmuş sosyal hizmet kuruluşlarıdır.
Rehabilitasyon Nedir? Ne Demektir?
Kaybedilen fonksiyonların geri kazandırılması olan rehabilitasyon kavramı 1. ve 2. Dünya savaşı sonrası sakatlık ve hastalıkların ortadan kaldırılması için uygulanan tedavi ihtiyacının sonucunda ortaya çıkmıştır.
İlk zamanlarda sadece sakatlıkların tıbbi tedavisi şeklinde tanımlanmıştır. Sonraları tanım kapsamı genişletilerek hastalıkların, medikal, cerrahi, fiziksel yöntemler ve yardımcı cihazlar aracılığıyla kısmen veya tamamen ortadan kaldırılması haline getirilmiştir. Hastanın bedensel, tinsel, sosyal ve ekonomik açıdan bağımsızlığının sağlanması maksadıyla yapılan tüm çalışmalara rehabilitasyon adı verilmiştir. Rehabilitasyon çalışmaları ekip halinde yürütülür. Bu ekip ise farklı dallarda uzman birçok kişinin bir araya gelmesi ile oluşur.
Bu oluşumun içerisinde fiziksel tıp ve Rehabilitasyon uzmanı, nörolog, psikiyatrist, ve ortopedist gibi tıp uzmanları ve fizyoterapist, spor antrenörü, konuşma terapisti, mesleki danışman ve psikolog bulunur. Farklı dallardan birçok insanın bir araya gelerek ortaya koyacağı rehabilitasyon çalışmasının oldukça sağlıklı sonuçlara varacağını söylemek mümkündür.
Rehabilitasyon Merkezi Nedir?
Bireyin zihinsel, bedensel, ruhsal nedenlerden kaynaklı yaşadığı kayıpları gideren, bireyi günlük yaşam aktiviteleri konusunda eğitmen ve bireye koruyucu sosyal bakım hizmeti sunan sosyal hizmet kuruluşlarıdır. Resmi ve özel rehabilitasyon merkezi olarak iki koldan hizmet verirler.
Psikososyal, mesleki ve tıbbi rehabilitasyon hizmetlerini bünyesinde barındıran bu kuruluşlar yataklı veya yataksız olabilir. Bu kuruluşların genel hedefi fiziksel yetersizliklerin mümkünse giderilmesi değilse azaltılmasıdır. Fiziki yetersizlikler kapsamında hastayı çalışmaya teşvik etmek ve mevcut yeteneklerini kullanmasını ve geliştirmesini sağlamak ise en önemli hedefidir.
Parapleji ve hemipleji hastaları için uygun tedavi merkezleri olan bu kurumlar özel teknik ve çalışmalarla hastaların yaşam kalitesini artırmayı da amaçlar. Bu amaçlar doğrultusunda tedaviye alınan ağır hastalar tedavi sonucunda belli oranda yürüme olanağına da sahip olabiliyorlar. Madde bağımlılarının da yoğun tedaviye alındığı bu kurumlar insanları topluma geri kazandırmak konusunda önemli bir rolü üstlenmektedirler.
Özel Eğitim ve Rehabilitasyon
Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri, hafif düzeyde zihinsel veya bedensel engelli ya da özel ilgi gereksinimi olan öğrencilerin okul derslerine destek veya temel eğitimin verildiği kurumlardır. Bu kurumlarda eğitim alan öğrenciler bep denilen bireysel eğitim projesi kapsamında yaşıtları ile eğitim sürecine devam eden öğrencilerdir.
RAM’ın (Rehberlik Araştırma Merkezi) verdiği karar neticesinde çıkan rapor yardımıyla bu tarz öğrenciler özel eğitim ve rehabilitasyon merkezinde destek eğitim almaya hak kazanırlar. Çocuğu özel eğitim ve rehabilitasyona giden aileler bu konudan kaynaklı maddi sıkıntı çekmemektedir. Çünkü devlet özel eğitim almaya ihtiyacı olan öğrencilerin ücretini kendisi karşılayarak bu programa dahil etmektedir.
Bu kurumlarda özel eğitim ve rehabilitasyon etkinlikleri kapsamında birtakım etkinlik programları uygulanır. Bu programlar çocuğun yaşına, zekâ seviyesine ve ihtiyaçlarına göre farklılık gösterir. Bu etkinlikler çocuğa özgüven aşılamanın yanı sıra sorumluluk bilinci, kendini ifade edebilme, anlama, kavrama ve yorumlama, hayal gücünü geliştirme, el-göz koordinasyonunu geliştirme gibi konularda ciddi anlamda destek olur.
Fizyoterapi ve Rehabilitasyon
Fizyoterapi ve rehabilitasyon nedir: Fiziksel yollarla tedavi etmek demektir. Fizik tedavi olarak da adlandırılabilir. Fizyoterapi ve rehabilitasyon ne iş yapar: İnsanın vücudunda doğuştan olan veya sonradan ortaya çıkan birtakım eksiklikler olabilir. Bu eksiklikler çoğunlukla kas ve iskelet sisteminde baş gösterir ve fizik tedavi yardımıyla ortadan kaldırılırken rehabilitasyon yardımıyla ise rehabilite yani tedavi edilir.
Hastalık ağırlığı bakımından belli düzeye gelene kadar hastanın ameliyatsız tedavi edilebilir olması ise fizik tedaviyi tercih edilebilir kılıyor. Bunun yanı sıra fizyoterapi ve rehabilitasyon birçok tıbbi dalda başvurulan bir tedavi sahasıdır. Ameliyat öncesi ve sonrasında hastanın iyileşmesinde ciddi rolü vardır. Fizyoterapi bu rolü üstlenirken ise birtakım uygulamalara başvurur. Bu uygulamaları kısaca örneklendirelim:
- Manuel Terapi
- Sıcak ve Soğuk Uygulamalar
- Elektroterapi
- Egzersiz
- Bantlama
- Hidroterapi
- Ultrason
- Magnetoterapi
- Fototerapi
- Termoterapi
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon
Fizik tedavi ve rehabilitasyon nedir: Fiziksel ajanlar ve teknikler kullanılarak tedavi etmek ve iyileştirmek demektir. Bu dalda kas, iskelet, sinir veya kalp-damar sisteminde ortaya çıkan fiziksel ve fonksiyonel anormalliklerin giderilmesi hedeflenir. Bu hedefe yönelik uzman hekim önderliğinde bir tedavi programı hazırlanır ve uygulanır. Uygulama fizik tedavi ve rehabilitasyon merkezi olarak bilinen ve özel birtakım alet ve teknikleri barındıran tedavi sahasında yapılır.
Tedavi süreci hastalığın durumuna göre bazen kısa bazen çok uzun hatta bazen de ömür boyu sürebilir. Örneğin KOAH gibi progresif bir diğer deyimle ilerleyici olan bir hastalığın kesin çözümü yoktur bu da tedavi sürecinin ömür boyu devam edeceği anlamına gelir.
- Fizik tedavi ve rehabilitasyon hangi hastalıklara bakar:
- Akut ve Kronik Ağrı Problemleri
- Spor Yaralanmaları
- Parkinson
- Romatizmal Hastalıklar
- Felç/ İnme
- Kırıklar
- Boyun ve Bel Fıtığı/ Lomber Disk Hernisi
- Lenfödem
Engelli Bakımı ve Rehabilitasyon
Engelli bakımı ve rehabilitasyon, yardıma ihtiyacı olan bireylerin bakımında ve tedavisinde onlara yardımcı olacak, günlük yaşam aktiviteleri dediğimiz rutin işlerde yetersiz kalan bireylere destek olabilecek yeterlilik ve yetkinlikteki sağlık personellerinin verdiği tıbbi hizmetin adıdır.
Engelli bakımı ve rehabilitasyon nedir, ne iş yapar: Bu alanda amaç engelli ve bakıma muhtaç kişilerin yaşam kalitelerini artırmak, hayata tutunmalarına yardımcı olmak, vaktini dolu, verimli geçirmesini sağlamak ve bireyin karşılaştığı toplumsal ve bireysel problemleri de göz önüne alarak gelecek kaygısından arındırmaktır. Özel bir şekilde dizayn edilmiş ve önemli fonksiyonları bünyesinde barındıran engelli rehabilitasyon merkezi bu amacı gerçekleştirmek için oldukça elverişli bir ortamdır.
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon
Fiziksel tıp ve rehabilitasyon nedir: Bir tıp bölümü aynı zamanda hizmet verilen bir tıp sahasıdır. Bu sahada amaç hareket sistemi hastalıklarını tedavi etmek, kaybedilen fonksiyonları geri kazandırmak ve tam tedavi sağlamaktır.
Fiziksel tıp ve rehabilitasyon neye bakar: Dmd, osteoartrit, romatoid artrit, osteoporoz, ankilozan spondilit gibi birçok hastalık bu uzmanlık alanında değerlendirilir.
Bir kimsenin FTR uzmanı olabilmesi için 6 yıllık tıp fakültelerinden mezun olduktan sonra 4-5 yıl uzmanlık eğitimi alması gerekir. Bu nitelikli eğitim sürecinin sonunda bir FTR uzmanı kas-iskelet sistemi hastalıklarının tanısını koyabilecek ve tedavi programını hazırlayabilecek bilgi, beceri ve yeterliliğe sahip olur.
Pediatrik Rehabilitasyon
Pediatrik rehabilitasyon çocuk rehabilitasyonu olarak da bilinir. Çocuklara yönelik tedavi ve hizmetin verildiği bir tıp sahasıdır. Bu tıp sahasında pediatrik rehabilitasyon ekibi denilen ve multidisipliner bir disiplin sistemi ile hizmet veren bir ekip çalışır. Bu ekibin amacı çocuğun yeteneklerini geliştirmek, yetersizliklerini ise en aza indirmektir.
Bu ekibin genel hedefi ise her bir ferdin öz bakım, hareketlilik, iletişim, biliş ve sosyalleşme bakımından kendine yetebilmesi ve toplumda yerini kolaylıkla alabilmesidir. Bu alanda yapılan tedavinin amacı ise görme, duyma, yutkunma, konuşma bakımından sorun yaşayan çocukların bu sorunlarını gidermektir. Bu alanda uygulanan tedavi yaşa ve ihtiyaca göre şekillenir. Tedavi esnasında ayakta durma sehpası, ince motor çalışma aletleri gibi birtakım alet edevatlar kullanılır. Çocukların topluma kazandırılması için önemli bir sahadır.
Sosyal Rehabilitasyon Nedir?
Sosyal gelişim rehabilitasyon merkezinde verilen hizmetin adıdır. Bu hizmet türünde otizmli, down sendromlu, öğrenme güçlüğü çeken, davranış bozukluğu olan bireyler odağa alınır ve rehabilitasyon programı hastanın özel durumuna göre hazırlanır. Bu hizmet sahası hepsi birer cevher olan birbirinden özel bu çocukların topluma kazandırılmasında önemli bir rol üstlenir.
Nörolojik Rehabilitasyon
Nörolojik rehabilitasyon odağa nöronu yani siniri alan ve bu yapının iyileşmesi üzerine birtakım çalışmalar, araştırmalar ortaya koyan tıbbi bir sahadır. Bu sahada amaç merkezi veya periferik sinir sistemi kaynaklı problemleri gidermek ve problemlere sebebiyet veren etmeni ortadan kaldırmaktır.
Bu alanda çalışabilmek için diğer dallarda olduğu gibi tıp fakültesinden mezun olduktan sonra 4-5 yıl uzmanlık eğitimi almak gerekir. Parkinson, epilepsi, inme, spina bfida, multiple skleroz(ms) gibi birçok hastalığın tedavisinde başvurulan bu saha tıp alanında önemli bir yere sahiptir.
Akademik Terapi Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi Avcılar, Beylikdüzü, Küçükçekmece ve Esenyurt bölgelerine Rehabilitasyon Merkezi olarak hizmetler vermektedir.