Fiziksel tıp ve rehabilitasyon bölümü, bireylerin fonksiyonel kabiliyetlerini arttırmak için kişiye özel sunulan rehabilitasyon sağlık hizmetleridir.
Fiziksel tıp ve rehabilitasyon, kas ve iskelet sistemi üzerinde farklı nedenlere bağlı olarak meydana gelen hastalıkların tedavisini sağlayan bir dizi sağlık hizmetleri sunan tıp alanıdır. Bu alan içinde birçok farklı alanlar olduğundan aslında birçok tıp alanı ile de ilişkili bir bölümdür.
Kas ve iskelet sistemi hastalıkları başta olmak üzere aynı zamanda hareket kısıtlılığına neden olan hastalıklar fiziksel tıp ve rehabilitasyon bölümünün uzmanlık alanına girmektedir. Bu alanda sağlık hizmetlerini uzman kişiler olan fizik tedavi ve rehabilitasyon doktorları vermektedir. Bu nedenle de bacak, diz, kol, el, boyun, bel ve sırt gibi kas ve iskelet sistemi bölümlerinde sağlık sorunları olan kişilerin tedavileri fiziksel tıp ve rehabilitasyon alanında gerçekleştirilmektedir.
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Nedir?
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Nedir: Fizik tedavi ve rehabilitasyon olarak da bilinen fiziksel tıp ve rehabilitasyon; nörolojik hastalıklara, kas ve iskelet sisteminde meydana gelen hastalıklara, kansere bağlı oluşan engellilik durumları olan kronik ve akut sağlık problemlerine bakan ve bu hastalıkların hem tanı hem tedavi sürecini planlayan tıp alanıdır. Bu tanı ve tedavi süreçleri her yaştan bireylere uygulanabilmektedir.
Bu bölümde kas ve iskelet sisteminde meydana gelen hastalıkların tanı ve tedavi süreci planlanırken aynı zamanda bireylerin hareket fonksiyonlarını, günlük yaşam kalitesini arttırmak amacıyla hastaya özel rehabilitasyon programı ile uzman sağlık hizmetleri veren bir ana bilim dalıdır.
Fiziksel tıp ve rehabilitasyonun temel amacı; hastanın hareket kısıtlılığını ortadan kaldırmak, hareket kapsamını genişletmek ve engellilik durumunu engelleyerek hastanın kendi yaşamını kendi kendine bağımsız bir şekilde devam ettirmesini sağlamaktır. Merkezde çalışan psikologlar, hastaların yalnızca yaşadıkları somut problemler ile değil, aynı zamanda psikolojik ve sosyal problemleri ile ilgili de desteklemeyi amaçlar.
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Neye Bakar?
Fiziksel tıp ve rehabilitasyon bölümünün ilgi alanı oldukça geniştir. Öncelikle kas ve iskelet sistemini oluşturan diz, bel, sırt, dirsek, ayak, bacak, boyun ve kol gibi bölümlerde hareket kısıtlılığını meydana getiren hastalıklara bakan fizik tedavi ve rehabilitasyon; aynı zamanda kanser sonrasında bireyde meydana gelen akut ve kronik hastalıklara, nörolojik hastalıklara da bakan tıp alanıdır.
Rehabilitasyon; onarma ve tamir etme anlamına gelir. Bu anlam doğrultusunda fiziksel yani vücutta yaşam kalitesini düşüren, engellilik durumu oluşturan tüm hastalıklar fiziksel tıp ve rehabilitasyon hastalıkları olarak sıralanabilir. Bu hastalıkların onarılması ve tamamen ortadan kaldırılması ya da engellilik durumunu optimum seviyeye indirilmesi için alanında uzman olan doktorlar tarafından hastaya özel rehabilitasyon programı oluşturulur.
Bu tıp alanının temel amacı; bu hastalıkları olabildiğince tedavi ederek hastanın eski sağlıklı yaşamına geri dönmesini ve özgür şekilde hayatını devam ettirebilmesini sağlamaktır.
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Ne Demek?
Fiziksel tıp ve rehabilitasyon; bireyin fiziki olarak sağlıklı bir birey olmasını amaçlar. Rehabilitasyon, tamir etmek ve onarmak gibi anlamlara gelmektedir. Bu bağlamda fiziksel rehabilitasyon da hastanın fiziki olarak hareket kısıtlılığı yaşadığı diz, dirsek, bel, boyun, sırt gibi kas ve iskelet sistemini oluşturan bölgelerde ilaçla tedavilerin yanı sıra egzersiz ve diyet gibi benzeri programlar ile uygulanan tedavi yöntemleri uygulanır.
Kısacası; hastalık ve travma gibi nedenler sonucunda bireyin hareket edememesi ya da hareket özgürlüğünde kısıtlılık yaşaması gibi durumlarda devreye rehabilitasyon sağlık hizmetleri girer. Bu sayede kişiye özel diyet, egzersiz ve benzeri gibi uygulamalar ile bireyin eski hareket kabiliyetine geri kavuşması sağlanır. Ayrıca fizik rehabilitasyon; bu hastalıkların tanı ve tedavi sürecinin yanı sıra aynı zamanda önlenmesi sürecinde de etkin rol oynayan tıp alanıdır.
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon ile Fizik Tedavi Aynı mı?
Tıp alanı, günümüz teknolojinin gelişmeleri doğrultusunda sürekli değişen ve yenilenen bir alandır. Bu gelişmeler, insan sağlığı ön planda tutularak sürekli yenilenir ve güncellenir. Fiziksel tıp ve rehabilitasyon sağlık hizmetleri de bu yeniliklerden birisidir. Tanı ve tedavi yöntemleri iyileştirilirken aynı zamanda sağlık hizmetlerinin isimleri de tıp literatüründe değiştirilebilir.
Fizik tedavi rehabilitasyon sağlık hizmetleri aynı zamanda fiziksel tıp ve rehabilitasyon sağlık hizmetlerini ifade etmektedir. Yani bu iki tıbbi terim aynı sağlık hizmetlerini ifade etmektedir. Dolayısıyla da her iki sağlık hizmetlerinde de uygulanan tanı ve tedavi yöntemleri aynı olmaktadır. Fizik tedavi hizmetleri ya da diğer adıyla fiziksel tıp ve rehabilitasyon hizmetleri; hastaların hareket engelliğini ortadan kaldırmaya yönelik sağlık hizmetlerini hastaya özel planlar ve uygular.
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Hangi Hastalıklara Bakar?
Fizik tedavi ve rehabilitasyon tıp alanı birçok hastalığın tanı ve tedavi sürecini yürütmektedir. Öncelikle bel, boyun, sırt, bacak, diz gibi kas ve iskelet sistemlerinde meydana gelen akut ve kronik ağrılar uzman kişiler tarafından rehabilitasyon yöntemleri ile tedavi edilir. Spor yaralanmaları olarak isimlendirilen menüsküs, kas zedelenmesi ve yırtık gibi yaralanmalar da cerrahi işlemlerin yanı sıra rehabilitasyon yöntemleri ile tedavi edilebilen hastalıklardır.
Özellikle yaşlılık döneminde daha sık görülen Parkinson hastalığı, inme, lenf ödem, boyun ve bel fıtığı, cerrahi işlem sonrasında hareket kısıtlılığına neden olan burkulma, çıkık ve kırıklar da fiziksel tıp ve rehabilitasyonla tedavi edilen hastalıklar arasında yer alır. Tüm bunların yanı sıra eklem romatizması, topuk dikeni, kireçlenme, Akdeniz ateşi, bağ dokusu yaralanmaları, kas yırtıkları, akut eklem romatizması, kronik ağrı şikayetleri, kemik erimesi gibi romatizmal hastalıklar da bu tıp alanının uzmanlıkları arasında yer alır.
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Ortopedi Farkı
Fiziksel tıp rehabilitasyon ve ortopedi bölümü iki farklı tıp alanı olmakla birlikte aynı zamanda hastalar tarafından çoğu zaman aynı gibi görülen alanlardır. Ancak bu iki tıp alanı birbirinden farklı olmaktadır. Öncelikle her iki alan da bakılan hastalıklar aynıdır. Kas ve iskelet sisteminde meydana gelen kırık, burkulma ve çatlak gibi hastalıkların yanı sıra boyun ve bel fıtığı, kireçlenme, menüsküs gibi tüm hastalıklar ortopedi bölümünün de uzmanlık alanına girer.
Ancak iki bölümün uygulama ve tedavi yöntemleri farklılık gösterir. Ortopedi bölümü, uzmanlık alanına giren hastalıkların tedavisini cerrahi işlemler ile gerçekleştirirken fiziksel tıp, rehabilitasyon ve fizik tedavi yöntemleri ile hastalıkların tedavisini gerçekleştirir. Yani ortopedi ile fizik tedavi rehabilitasyon arasındaki belirleyici fark; ortopedinin cerrahi işlemler yaparken fizik tedavinin fiziksel yöntemlerle tedavi sürecini yürütmesidir.
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Hastalıkları Hastanesi
Günlük hayatta birçok hastalık ya da travmalara bağlı olarak kas ve iskelet sisteminde birtakım sorunlar ortaya çıkabilir. Bu sorunlar akut ya da sürekli olarak devam eden kronik ağrılara neden olmakla birlikte aynı zamanda hastaların hareket etmesini engelleyerek hareket alanını da daraltan hastalıklar olmaktadır. Bu gibi durumlarda eğer tedavi sürecinde cerrahi bir işlem gerekmiyorsa hastalar fiziksel tıp ve rehabilitasyon hastalıkları hastanesine başvurmaktadır.
Devlet bünyesinde ya da özel olarak sağlık hizmetleri sunan fizik tedavi ve rehabilitasyon hastaneleri Türkiye’nin dört bir yanında bulunabilen hastanelerdir. Bu hastanelerde eğitim almış uzman fizyoterapistler tarafından fizyoterapi aletleri yardımı ile sağlık hizmetleri sunulmaktadır. Sunulan sağlık hizmetleri fiziksel tedavi yöntemleri doğrultusunda hastalara özel olarak planlanır.
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Doktoru Neye Bakar?
Fiziksel tıp ve rehabilitasyon neye bakar: Fiziksel tıp ve rehabilitasyon uzmanı, fizik tedavi uzmanlık alanına giren tüm hastalıkların tanı ve tedavi sürecini üstlenmektedir. Bel, boyun, diz, sırt ve benzeri gibi kas ve iskelet sistemini oluşturan bölümlerde hastalık ve travmalar sonrasında meydana gelen hareket engelini ortadan kaldırmak için fiziksel tedavi yöntemleri uygulamaktadır.
Lenf ödem, bel fıtığı, boyun fıtığı, menüsküs, kireçlenme, kas yırtılması, spor yaralanmaları, Parkinson, inme, kırık, çıkık ve burkulma gibi hastalıklarda eğer cerrahi işlem gerektirmiyorsa hastaların hareket engelini ortadan kaldırarak yaşam kalitesini arttırmak için uzman terapistler tedavi yöntemleri uygularlar.
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Merkezi
Fiziksel tıp ve rehabilitasyon polikliniği, Türkiye’nin dört bir yanında bulunabilen özellikle İstanbul gibi büyük şehirlerde sayı olarak da oldukça fazla olan sağlık merkezleridir. Bu merkezlerde hastaların şikayetlerine yönelik hastaya özel tedavi programları uzman terapistler tarafından oluşturulur ve uygulanır.
Hemen hemen her ilde olan fizik tedavi ve rehabilitasyon merkezleri İstanbul’da Avcılar, Beylikdüzü, Küçükçekmece ve Esenyurt gibi büyük nüfuslu ilçelerde de hizmet vermektedir. Bu sağlık merkezleri devlet bünyesinde hizmet verebildiği gibi aynı zamanda özel sağlık kuruluşları olarak da fiziksel sağlık sorunları yaşayan hastalara özel sağlık hizmetleri de sunmaktadır. Devlet ya da özel fark etmeksizin tüm merkezlerde bulunan tüm fizik tedavi uzmanları, hastaların tanı ve tedavi sürecini hastalara özel planlamaktadır.