Kinestetik Nedir?
Kinestetik öğrenme stiline sahip insanların genel özelliklerini şu şekilde sıralayabiliriz. Çeşitli spor ve danslarla uğraşmayı sever, yarışmalardan ve maceradan hoşlanır, zorluklara meydan okur. Koşma, sıçrama, atlama, yuvarlanma ve büyük motor kasları kullanmayı gerektiren eylemlerden hoşlanır. Oldukça hareketli olurlar. Sınıfta yerlerinde duramazlar. Sürekli hareket halindedirler. Tahtayı silmek, pencereyi açmak, tebeşir getirmek, kapıyı örtmek hep onların görevi olsun isterler. Uzun müddet oturmaya zorlanırlarsa derste ne olup bittiğini anlamaz hale gelebilirler. Bu hareketlilik uygun işlere yönlendirilmezse genelde sınıfta problem çıkarırlar. Genellikle istenmeyen öğrenci haline gelirler. Tahta-tebeşir-anlatım ders işleme sisteminden en az yararlanırlar, bu nedenlerden dolayı da yaramaz, tembel, ya da zeki olmadıkları ileri sürülebilir. (Ancak bu doğru değildir.)
Kinestetik Öğrenme Yolları
Harekete geçer, daha sonra da sonuçlara bakarak plan yapar, problemleri güç kullanarak
(fiziksel olarak) çözmeye çalışır. Önemli ölçüde bedensel çaba gerektiren çözümler arar.
Problemleri bireysel olarak veya çok küçük gruplarla çalışarak çözmeyi tercih eder, deneme-
yanılma ve keşfetme yoluyla öğrenir. Canlandırma, taklit yaparak, gezerek ve performansa dayalı öğrenmeyle daha iyi öğrenir. Küçük tartışma grupları ile öğrenir.
Kinestetik Öğrenme Güçlükleri
Okunaklı el yazısına sahip değildir. Dışa dönük rahattır. Uzun süre oturamaz, dikkati dağınıktır. Kelimeleri doğru okuma ve kullanmada sıkıntı yaşar, duyulan görülen ve yapılan şeyleri hatırlamakta zorlanır.
Yaşadıkları ya da yaptıkları fiziksel etkinlikler daha iyi öğrenmelerini sağlar. Bu yüzden okulda öğrendiklerini gerçek yaşamdaki deneyimlere dönüştürmek öğrenmelerini pekiştirir. Konularla ilgili deneyler yapmak ya da konularla ilgili mekanları gezmek ve incelemek öğrenmeyi destekler. Eğer böyle bir imkan yoksa ders çalışırken hareketli bir şekilde konuları tekrarlamak kullanabilecekleri diğer bir yöntemdir.
Kinestetik Öğrenen Kişiler
- Bebekliklerinden itibaren sürekli hareket isterler.
- Dokunmayı ve dokunulmayı severler.
- Düşme, itme, çekme, çarpışma son derece doğal davranışlarıdır.
- Evin dışında oynuyorlarsa taşlar, topraklar, kayalar, ağaçlar ile sarmaş dolaştırlar.
- Temiz kıyafetlerle evden çıkarlar, döndüklerinde gömlekleri sökülmüş, pantolon ve etekleri yırtılmış, düğmeleri kopmuş, dizleri sıyrılmış, üstleri toz-toprak içinde geri dönerler.
- Görseller görüntü belleği, işitseller ses belleği, kinestetikler kas belleği kullanırlar.
- Eşyalarının karışık olmasından hiç rahatsız olmazlar.
- Tertipli olmak için çaba göstermezler.
- Düşünürken aşağı doğru bakarlar.
Öğrenciler
- Kinestetik öğrenciler okul hayatında zorlanabilirler.
- Oturdukları yerde uzun süre duramazlar.
- Parmak kaldırmak, öğretmenin kendisini görmesini beklemeyi zaman kaybı olarak görürler. Hemen harekete geçerler. Öğretmenin ”Tahtayı kim silecek?” demesi yerlerinden fırlamaları için yeterlidir.
- Görsel ve işitsel mesajları algılamakta zorlanırlar. Ancak yaparak algılarlar.
- Hareket hâlindeyken daha iyi öğrenirler. (Örneğin, kondisyon bisikletinde kitap okuduklarında daha iyi anlarlar.)
- El şakası yaparlar, konuşurken el ve kollarını bol bol kullanırlar.
- Dokunsallar daha çok ellerini kullanarak öğrenirler.
- Plan ve programdan fazla hoşlanmazlar.
- Düşünürken aşağı doğru bakarlar.
Öğrenmelerini Kolaylaştırmak
- Kinestetik olanlar çalışırken kendi istedikleri yerde ve şekilde çalışmalarına izin verilmelidir.
- Çalışırken hareket etmeleri kısıtlanmamalıdır.
- Ellerini kullanabileceği çalışmalar yapılmalıdır.
- Derse konsantre olabilmeleri için ön sıralarda oturtulmalıdırlar.
- Laboratuvar çalışmaları için fazladan zaman ayrılmalı, evde deneyler yapmaları için izin verilmelidir.
- Konu ile ilgili müze, tarihi yerler gibi yaşayarak öğrenebileceği mekânlar ziyaret edilmelidir.
- Bir şeyler anlatacakları zaman ayağa kalkma ve tüm vücudunu kullanarak anlatabilme özgürlüğüne sahip olmalıdırlar.
- Sözcükleri ya da sözel bilgileri öğrenirken kuma yazdırma yöntemi uygulanabilir.
- Çalışırken elinde kitap ya da kartlarla ileri geri yürüyebilir, yüksek sesle okuyabilirler.
Dokunsallar En İyi Nasıl Öğrenir?
- Kinestetik çocuklar ders çalışırken kendi istediği yerde ve şekilde çalışmasına izin verilmelidir.
- Çalışırken elinde notlar ve kartlarla yüksek sesli okumalar yapmalıdır,bu yöntemle öğrenme kolaylaşır.
- Çalışırken hareket etmesi kısıtlanmamalıdır.
- Ders çalışırken kendi istediği yerde ve şekilde çalışmasına izin verilmelidir.
- Dersi dinlerken hareket etmelerine ve bir şeyler ile oynamalarına izin verilmelidir.
- Laboratuar çalışmaları için fazladan izin verilmelidir. Konu ile ilgili müze, tarihi yerler gibi yaşayarak öğrenebileceği yerlere gitmesi sağlanmalıdır.
- Bir şeyler anlatacakları zaman ayağa kalkma ve tüm vücudunu kullanarak anlatabilme özgürlüğüne sahip olmalıdırlar.
- Lego, oyun hamuru,kil vb. dokunsal materyallerle öğrenme zenginleştirilmelidir.
- Oyunlarda rol alarak, deney yaparak, yazarak çok daha verimli bir süreç geçirilir.