Asperger sendromu nedir, belirtileri nelerdir? Asperger sendromunun tedavisi mümkün müdür? Tüm merak edilenler ve cevapları!
Asperger sendromu, son zamanlarda sık görülmeye başlanan hastalıklardan birisi haline gelmiştir. Gelişen tıp teknolojisi ile birlikte tıp bilim adamları tarafından daha fazla araştırılan bu hastalık hakkında merak edilen soruların sayısı da gün geçtikçe artmaya başlamıştır.
Kendisine has belirtileri ve tanı şekilleri olan asperger sendromu hakkında birçok farklı bilgi mevcuttur. Bu durumu önceden saptayabilmek ve erken teşhis sürecini başlatabilmek için asperger sendromu nedir, belirtileri nelerdir gibi soruların cevapları son derece büyük önem taşımaktadır.
Asperger Sendromu Nedir?
Asperger sendromu, otizm spektrum bozukluklarının alt dalı olarak değerlendirilen nörolojik bir hastalık türüdür. Hastalığın ilk keşfi 1944 yılında Dr. Hans Asperger’e dayanmaktadır. Ancak günümüzde çok sık rastlanmaya başlamasıyla fazlasıyla merak edilen hastalıklardan birisi haline gelmiştir.
İnsanlarla iletişim kurmayı ve aynı zamanda takıntılı davranışları beraberinde getiren bir hastalık olarak aslında insan tutum ve davranışlarını büyük oranda zorlayan hastalıklar arasında yer almaktadır. Ancak buna karşılık bu bireylerde görülen en sık özelliklerden birisi de üstün zeka olarak nitelendirilmeleridir.
Genellikle 5 ila 9 yaş arasındaki çocuklarda sıklıkla görülen bu hastalığın en sık teşhis edildiği dönemler de bu yaş aralıklarıdır. Dolayısıyla da belirtilerin bilinmesi ve doğru gözlem yapılması son derece önemlidir.
Asperger Sendromu Belirtileri
Asperger sendromuna sahip bireylerde bu hastalık kişiden kişiye göre değişebilen belirtiler gösterebilmektedir. Otizm spektrum bozukluğunun alt dalı olsa da bu hastalığın en bariz belirtisi otizmden farklı olarak bireylerin odaklanma sorunu oldukça yüksek safhadadır. Öyle ki; bu bireyler odaklanma sorununu basit şeylere bile büyük takıntılar yaparak takıntılı bir hale getirebilmektedir.
Aspergerli olan birey ile doğrudan sağlıklı bir iletişim kurmak oldukça zordur. Karşısındaki kişi bir konuyu anlatırken sendromu yaşayan birey, tamamen kendi ilgi alanına giren konu hakkında bağımsız olarak konuşabilmektedir. Bu nedenle de bu bireyler iletişim ve sosyalleşme konusunda büyük zorluklar yaşamaktadır.
Bu hastalığın önemli belirtilerinden birisi de bireylerin yüz ifadelerini anlayamadığı için insanlarla göz teması kurmaktan gözle görülür şekilde kaçmasıdır. Diğer yandan bu bireylerde yürüme ya da koşma gibi motor becerileri gelişmemekle birlikte Asperger sendromu yaşan bireyler seslerini bir anda yükseltip alçaltmaları gerektiği konusunda doğru karar veremezler.
Asperger Sendromu Testi
Asperger sendromu, genellikle 5 ila 9 yaşları arasında belirginleşen ve belirtiler gösterene bir hastalıktır. Ancak yapılan çalışmalar neticesinde hala Asperger sendromu tanısı için doğru bir test bulunamamıştır. Bu nedenle de çocuklarda olduğu gibi yetişkinlerde Asperger sendromu testi de henüz yapılmamaktadır.
Sendroma dair belirtiler kendisini göstermeye başladığında ilk olarak bir takım kan testleri ve görüntüleme teknikleri ile bireyin genel fiziki kontrolleri yapılmaktadır. Eğer fiziki muayenede herhangi bir sorun saptanmamış ise o halde bu belirtileri yaşayan bireyler psikiyatriste yönlendirilerek bireyin ruhsal durumu analiz edilerek tanı konulmaya çalışılmaktadır.
Asperger Sendromu Neden Olur?
Otizm spektrum bozuklukları ile çok fazla benzerlik gösteren bu hastalığın neden ortaya çıktığı ve bireylerde hangi nedenlere bağlı olarak gelişmeye başladığı gibi konular halen tam olarak çözümlenememiştir. Ancak bu konuda doktorlar bazı tezleri ortaya çıkarmıştır.
Son zamanlarda yapılan gözlem ve araştırmalar neticesinde henüz tam olarak bilinmese de bu sendromun temelinde biyolojik etkenlerin, genetik ve çevresel faktörlerin olduğu ifade edilmektedir. Özellikle genetik ve biyolojik bozuklukları olan bireylerin bu sendroma yakalanma oranı daha yüksek olmaktadır.
Asperger Sendromu Dereceleri
Hastalığa dair tıbbi çalışmalar hala devam etse de henüz tam olarak saptanmamış konular vardır. Bu konulardan birisi de Asperger sendromunun dereceleridir. Asperger sendromu, otizm spektrum bozukları hastalıklarının bir alt dalıdır.
Otizm hastalığının bir alt dalı olarak tanımlanan bu hastalığın şiddetine göre oluşturulmuş derecelendirme henüz yapılmamıştır. Bununla birlikte şuan tıp dünyasında otizm hastalığına göre daha hafif şiddetle bir hastalık olarak sınıflandırılır.
Asperger Sendromu Tanı Kriterler
Asperger sendromu tanısı için tam anlamıyla bir test uygulanmıyor olsa da bu hastalığın tanısı için uzmanlar tarafından bir takım tanı kriterleri kullanılmaktadır. Bu hastalık bireylerde genellikle göz temasından kaçınma, motor becerilerinin gelişmemesi, bir anda ses yükseltme ve benzeri gibi belirtilerle ortaya çıkmaktadır.
Uygulanan tanı kriterleri de hastalığın gösterdiği belirtilere yönelik oluşturulmuş kriterler olarak dsm 5 ölçütünün yanı sıra; sosyal etkileşimde zorluk, yinelenen ve takıntılı hareketler, dil becerisinin ve bilişsel gelişimin gözle görülür bir şekilde gecikmesi gibi kriterler bu hastalığın var olma ihtimalini güçlendiren kriterlerdir. Eğer bu tanı kriterleri bireyde büyük oranda gözlemleniyorsa birey üzerindeki araştırmalar daha da detaylandırılmaktadır.
Asperger Sendromu Yüz Tipi
Hastalığa yönelik merak edilen konulardan birisi de Aspergerli olan bireylerin yüz tipi şekilleridir. Yukarıda da belirttiğimiz gibi bu hastalık, otizm spektrum bozukluklarının alt dalıdır. Ancak otizmli olan bireylerde bariz bir şekilde farklı yüz tipi görülmemektedir. Bununla birlikte bir alt kolu olan Aspergerli bireylerin de yüz tipi merak edilmektedir.
Tıpkı otizmli bireylerde olduğu gibi Asperger sendromuna yakalanmış olan bireylerde de hastalığa yönelik karakteristik bir yüz tipi yoktur. Bazı bireylerde yüz tipinde hafif farklılıklar olsa da bu hastalıkta yüz tipi belirleyici bir özellik değildir.
Asperger Sendromu ve Cinsellik
Asperger sendromu en belirgin belirtilerini çocukluk yaşlarında göstermektedir. Özellikle 5-9 yaş aralığı belirtilerin zirveye ulaştığı dönemlerdir. Bu dönemlerde bireylere tanı konulduğunda hastalığın çocukluk evresindeki belirtileri ile yetişkinlik evresindeki belirtiler farklılık göstermektedir. Bu hastalığa sahip olan çocuklar, iletişim kurmakta zorlandıklarından insanlardan sürekli uzaklaşma eğilimi gösterirler.
Yetişkinliğe erişen Aspergerli bireyler ise hastalığın belirtilerini daha usta bir şekilde saklamayı öğrenirler. İnsan ilişkilerinde hala temkinli olsalar da iletişim kurmaktan çekinmezler. Bu nedenle de yetişkin olan Aspergerli bireylerin evlilik yapması ve cinsellikte de olağan bir yaşam sürmesi olanaklı bir durumdur. Bireyler yetişkinlik çağına geldiklerinde evlilik ilişkileri kurarak cinsellik de yaşayabilmektedir.
Asperger Sendromu Takıntı
Asperger sendromu hastalığının en önemli belirtilerinin başında takıntılı durumlar gelmektedir. Bu hastalıkla karşı karşıya kalmış olan bireylerde çok sayıda takıntı, üst düzeyde görülebilmektedir. Bu bireylerde bazı davranışlar, düşünceler ve ilgi alanları takıntı halindedir ve bu takıntılarını sürekli çevrelerindeki kişilere de yansıtırlar.
Karşısındaki kişi ile iletişim kurarken anlatılana kulak vermeden doğrudan ısrarla kendi takıntılı oldukları konu ve ilgi alanları ile ilgili konuşurlar. Ayrıca onlar için yaşam düzenleri standarttır ve esnekliğe yer yoktur. Tüm rutinleri sabit olduğundan herhangi bir esnekliği ve değişikliği kabul etmezler. Bu durum düşünceleri ve ilgi alanları için de geçerlidir.
Benimsedikleri düşüncelerin, yaşam tarzlarının ve ilgilerinin değişmesi durumunda son derece huzursuz olurlar. Bu nedenle de bu hastalığı yaşayan bireylerin takıntılarına saygı gösterilmesi onların yaşamlarını kolaylaştıracak bir yaklaşımdır.
Asperger Sendromu Yetişkin
Asperger sendromunun yetişkinlerde görülen belirtileri de tıpkı çocukluk döneminde görülen belirtilerle ortalama olarak aynıdır. Ancak zaman geçtikçe davranışlarını gizleme becerisini kazanan yetişkin bireyler, bu belirtileri daha kolay bir şekilde gizleyebilme özelliğine sahiptir.
Tıpkı çocuklarda olduğu gibi yetişkinlerde de bu hastalığı teşhis edebilecek bir test yoktur. Evlilik ve cinsel yaşam konusunda kendisini geliştirebilen Aspergerli yetişkinlikler, sosyal ilişkiler konusunda zorlanabilir ve takıntılarını bırakması kolay olmaz. Yetişkinlerde de tıpkı çocuklarda olduğu gibi göz teması kurmak, onların düzen ve ilgi alanlarına yönelik değişiklik yapmak pek mümkün değildir.
Asperger Sendromu Zeka Seviyesi
Asperger sendromlu bireylerin zeka seviyeleri normal bireyler ile kıyasla üst seviyede görülmektedir. Bu nedenle de bu bireylerin çocukluk döneminde en fazla ilgilendiği alanlar matematik, coğrafya, müzik, meteoroloji, spor gibi alanlardır.
Aspergerli olan çocukların üst düzey zekaya sahip olması aynı zamanda sendromun gidişatını ve bireyin ileriki yaşları hakkında da önemli bir belirleyici unsurdur. Eğer birey, normalin üzerinde bir zeka seviyesine sahipse o halde bireyin yetişkinliğe eriştiğinde sosyal hayata karışması bir nebze daha kolay hale gelirken aynı zamanda ilgi alanların da çeşitli olmasına ortam hazırlamaktadır.
Asperger Sendromu Özellikleri
Hayat boyu devam eden bir hastalık olan Asperger sendromu, aynı zamanda otizm spektrum hastalığının alt dalıdır. Dolayısıyla da otizm ile ince farklılıklar olmakla birlikte benzer özelliklere sahiptir. Hastalığın en belirgin özellikleri şunlardır;
– Sosyalleşme eksikliği,
– Göz temasından kaçınma,
– Yürüme, koşma ve bisiklete binme gibi becerilerde gelişim geriliği,
– İlgi alanlarında, düşünce ve alışkanlıklarda takıntılı durumlar,
– Empati kuramamak yani başkalarının düşüncelerini anlayamamak,
– Otizm spektrum ile benzer fiziksel özelliklere sahip olmak,
– Abartılı mimik kullanmak ve karşısındaki kişilerin mimiklerini anlayamamak,
– Bir anda bağırmak, sesini yükselteceği ve alçaltacağı zamanı bilememek,
– Mahremiyet alışkanlığı kazanamama özellikleridir.
Tüm bu özelliklerin yanı sıra Asperger sendromu, mutlaka özel eğitim gerektiren bir hastalıktır. Eğitim sonrasında konuşma, yürüme ve benzeri gibi hem motor hem de dil becerilerinin geliştirilmesi mümkün olan bir hastalıktır.
Asperger Sendromu Matematik
Asperger sendromlu bireylerin en belirgin özelliklerinden birisi de matematiğe karşı olan yetenekleridir. Diğer insanlara göre zeka seviyeleri üstün olan Aspergerliler, matematikte bükte bük başarı gösterebilmektedir. Ancak okul hayatında bu ilgiyi derslerinde gösteremeyebilirler.
Her ne kadar üstün zekalı olsalar da ve matematiğe karşı ilgili olsalar da Asperger sendromu olan bireylerin en önemli özelliklerinden birisi matematik alanında gösterdikleri başarı ve matematiğe olan ilgileridir.
Asperger Sendromu Raporu
Asperger sendromu, hayat boyu devam eden bir engellilik halidir. Dolayısıyla da Aspergerli olan bireyler engelli raporu alarak yasal haklarını kullanma hakkına sahiptirler. Bunun için öncelikle bir hastaneye giderek heyet raporu için randevu almaları gerekmektedir.
Randevu zamanında birey, tüm heyet doktorları tarafından detaylı olarak muayene edilir. Muayene yapan heyet doktorlarının arasında mutlaka psikiyatri uzmanları da yer almaktadır. Tüm muayenelerin tamamlanması ardından heyet toplanır ve bireyin engel durumu üzerinde eldeki verilere göre bir kanaate varılır. Sonuç olarak ise heyet doktorlarının kararları ile bireye “Asperger sendromu” tanısı ile sürekli rapor verilebilmektedir.
Asperger Sendromu ile Otizm Arasındaki Farklar
Asperger Sendromu, otizm spektrum bozukluğunun bir alt dalı olduğundan aralarında benzerlikler olsa da aynı zamanda ciddi farklılıklar da vardır.
Asperger sendromu bebeklik dönemlerinde kendisini göstermeyen ve genellikle 5 ila 9 yaşları arasında belirtileri görülmeye başlayan bir hastalık olduğundan bu bireylerin bebeklik dönemleri tıpkı diğer bebekler gibi oldukça sağlıklı geçmektedir. Otizm ise 0 ila 3 yaş arasında kendisini gösteren bir hastalıktır.
Otizm hastalığının önemli belirtilerinden birisi konuşma geriliğidir. Ancak Asperger sendromu görülen bireylerde konuşma geriliği genellikle görülmediğinden gerek bilişsel gelişim gerekse dil gelişimi bakımından da farklılık göstermektedir.
Asperger sondromlu çocuklar otizmli çocuklara göre daha konuşkan bir tavır sergilerler. Hatta ilgi alanları söz konusu olduğunda Aspergerli çocukları susturmak mümkün değildir. Son olarak Asperger sendromu olan bireyler toplumdan farklı olduklarının ve toplumla uyum içinde olmadıklarının farkındalığını yaşarken otizmli bireylerde bu farkındalık görülmez.
Asperger Sendromu Okulları
Asperger sendromu, hayat boyu süren bir hastalık olsa da bu bireylerin eğitim ile sosyal hayata katılması mümkün bir durumdur. Aspergerli bireyler, normal bireylere göre daha üst seviyede bir zekaya sahiptir. Dolayısıyla da ilgi duydukları alanlarda ya da matematik işlemlerinde kısa sürede üstün bir başarı gösterebilmektedirler.
Depresyon ve benzeri gibi olumsuz durumlara karşı da bir nevi önlem olan Asperger sendromu okulları, bu bireylere çok fazla şey katmaktadır. Tıpkı otizmli bireyler için oluşturulan okullarda eğitim görme hakkına sahip olan aspergerli bireyler; bu okullarda ilgi alanlarına yoğunlaşabileceği gibi ayrıca kitap okuma, film izleme, video çekme gibi beceriler kazanabilir.
Özellikle erkek bireylerin bu okullarda gösterdiği başarı daha yüksek olmaktadır. Dolayısıyla da bu bireyler için okul eğitimi son derece önemli olmaktadır. Hatta öyle ki; erkek bireyler bu okul eğitimleri sonrasında askerlik için dahi uygun hale gelebilmektedir.
Asperger Sendromu bireylerin gidebileceği okullar birçok yerde yaygın olarak bulunmaktadır. Bu okullara Avcılar, Beylikdüzü, Küçükçekmece ve Esenyurt gibi noktalarda rahatlıkla ulaşılabilmektedir.
Asperger Sendromu Hakkında Kullanıcıların Merak Ettiği Diğer Sorular ve Cevapları!
Son zamanlarda çok sık merak edilen Asperger Sendromu hastalığı, ünlüler de başta olmak üzere herkesin farklı yorumla dile getirdiği bir hastalık olsa da aslında belli başlı bilinmesi gerekenleri içerisinde barındıran bir hastalıktır. İşte bu hastalığa yönelik merak edilen ve sıkça sorulan diğer sorular ve cevapları…
Asperger Sendromu Nasıl Anlaşılır?
Asperger sendromu, ilk olarak yürüme ve bisiklete binme gibi motor becerilerinde meydana gelen gelişim geriliği ile kendisini göstermektedir. Ayrıca bireylerin sosyal hayattaki uyumsuzluğu ve kesinlikle göz teması kurmamaları da bu hastalığın belirtileri arasındadır.
Asperger Sendromu Tedavi Edilebilir mi?
Asperger sendromunun belirlenmiş ve kesin bir tedavi yöntemi yoktur. Ancak bireylerin belirtilerini en aza indirgemek ve sosyal ilişkilerini iyileştirebilmek için bireylere psikolojik destek verilebilmektedir.
Asperger Sendromu Tedavisi Var mı?
Kesin olarak belirlenmiş bir tedavi yöntemi bulunmayan Asperger Sendromu, sadece bireylere sunulan psikososyal destekler sayesinde belirtilerin en aza indirgenebildiği bir hastalık türüdür.
Asperger Sendromu Belirtileri Nelerdir?
Asperger sendromunun en belirgin özelliklerinin başında göz temasından kaçınma, empati kuramama, koşma ve yürüme gibi motor becerilerinin gelişiminde gerilik gelmektedir. Ayrıca bireylerin aniden seslerini yükseltmesi, seslerini alçaltmaları gerektiği zamanı belirleyememesi ve aşırı takıntılı davranışları da hastalık belirtileri arasındadır.
Asperger Sendromu Neden Sarı Renk?
Asperger Sendromu hakkında internet ortamında var olan doğruluğu tartışabilir bilgilerden birisi de Aspergerli bireylerin sarı rengi sevmediği konusudur. Ancak Asperger sendromu olan bireylerin sarı rengi sevmediğine dair kanıtlamış bir tıbbi bilgi yoktur.
Asperger Sendromu Genetik mi?
Asperger Sendromu hastalığının nedenleri hakkında henüz tam bir kanıya varılmamış olsa da bu hastalığın nedenlerinden birisinin de genetik faktörler olabileceği üzerinde durulmaktadır.
Asperger Sendromu Nasıl Tedavi Edilir?
Hayat boyu devam eden bir hastalık olan Asperger Sendromunun kesin ve etkili bir tedavi yöntemi yoktur. Ancak bu bireyleri sosyal hayata uyumlu hale getirebilmek için aspergerli bireylere psikososyal terapiler uygulanabilmektedir. Ayrıca hastalığın nedeni biyolojik faktörlere bağlanan bireylerde nadiren de olsa diyet uygulaması yapılabilmektedir.